روندهای بازار توسط تحلیلگران تکنیکال و تحلیلگران بنیادی به دقت رصد میشود. هرگاه بازار رو به نزول و کاهش قیمت ارزها داشته باشد، به آن بازار خرسی یا بازار نزولی (Bear market) میگویند.
متاسفانه اسناد دقیقی در خصوص ریشه این لغت در بازار سرمایه در دسترس نیست، اما نظریههایی وجود دارد که به ما کمک میکنند متوجه شویم اصطلاح خرس چگونه وارد بازار سرمایه شدهاند.
میتوان گفت خرس هنگام مبارزه و حتی دفاع از خود، پنجهها و سر خود را رو به پایین میآورد که ممکن است همان نشانه نزولی بودن باشد.
همچنین اصطلاح بازار خرسی، برگرفته از فروشندگان پوست خرس نیز است. گفته میشود در گذشته افرادی که اقدام به فروش پوست خرس میکردند، نرخ فروش را از ماهها قبل تعیین کرده بودند. چرا که اعتقاد داشتند ارزش پوست خرس در آینده کاهش خواهد یافت.
اگر قیمت سهام روندی نزولی داشته و رکود در اوضاع اقتصادی حاکم شده باشد، «بازار خرسی» نامی است که میتواند روند بازار را توضیح دهد.
در این بازار، جوی منفی بر بازار حاکم است و همین امر رمقی برای سرمایهگذاران به منظور خرید سهام جدید باقی نمیگذارد. در نتیجه عرضه افزایش و تقاضا به شدت کاهش مییابد.
نکتهی قابل توجه در رابطه با نوع بازار، عدم نگاه کوتاهمدت به روند بازار است. افت قیمتها در یک روز یا یک هفته نشان از بازار خرسی نیست. بلکه آنچه نوع بازار را مشخص میکند، روند بلندمدت آن است.
دلایلی که باعث ایجاد بازار خرسی می شود، متغیر است اما اغلب دلیل اصلی ایجاد بازار خرسی، اقتصاد ضعیف با سرعت رشد پایین است. اینکه چه دلایلی باعث ایجاد اقتصاد بسیار ضعیف می شود می توان به اشتغال کم، درآمد در اختیار کم، بهره وری پایین و کاهش سود تجارت اشاره کرد.
در این میان، دخالت دولت نیز می تواند یکی از دلایل اصلی ایجاد بازار خرسی باشد. از جمله دخالت های دولت می توان به تغییرات در نرخ مالیات و یا بودجه فدرال اشاره کرد.
از دیگر دلایل ایجاد بازار خرسی می توان به کاهش اطمینان سرمایه گذار اشاره کرد. زمانی که عدم اطمینان برای سرمایه گذار پیش بیاید، ممکن است که تصمیم به اقدام بگیرد. این اقدام می تواند فروش سهام و دارایی خود باشد تا از ضرر بیشتر سهامدار جلوگیری کند.
یکی از سادهترین استراتژیهایی که تریدرها میتوانند در بازارهای خرسی اتخاذ کنند این است که سرمایه خود را به صورت پول نقد یا ارزهای با قیمت ثابت (ُStablecoins) نگه دارند. اگر افت دائمی قیمتها برای شما مطلوب نیست، بهتر است تا خارج شدن بازار از حالت خرسی و بالا رفتن قیمتها صبر کنید. اگر انتظار برود که بازار گاوی خواهد شد، آن وقت سرمایه خود را وارد کرده و سود ببرید. اگر از آن دسته افراد هستید که میتوانید برای بلند مدت، حتی برای ماهها و دههها، به دارایی خود دست نزنید و آن را نگه دارید (hodling)، بازار خرسی برای شما الزاما به معنای فروش نیست.
زمانی که بحث ترید و سرمایهگذاری مطرح میشود، بهتر است هم جهت با روند بازار خرید و فروش کنید. یکی از راهکارهای سودآور برای خرید و فروش در بازار خرسی این است که از موقعیتهای کوتاه مدت بهره بگیرید. با این کار، زمانی که قیمتها نزولی هستنند، تریدرها از این افت قیمت میتوانند سود ببرند. راهکارهایی همچون تریدهای روزانه (day trading)، تریدهای نوسانی (swing trading) و ترید در موقعیتهای مشخص (position trading) از مناسبترین روشها هستند. هدف اصلی این است که همسو با روند پیش بروید. با توجه به آنچه گفته شد، معاملهگران به دنبال معاملات “ضد روند” خواهند بود، به این معنا که معاملات آنها مخالف جهت روند اصلی است. بیایید ببینیم چگونه این موضوع کار میکند.
در صورت ورود به بازار خرسی باید با موقعیت طولانی مدت وارد شوید. این حرکت «رالی بازار خرسی» یا «جهش گربه مرده (Dead cat bounce)» (اصطلاحی است که برای بهبود موقتی و مختصر قیمتهای نزولی به کار میرود) نامیده میشود. حرکتهای قیمت “ضد روند” میتواند ناپایدار باشد و تریدرها از این موقعیت برای تغییر جهش کوتاه مدت به بلند مدت بهره میگیرند. با این وجود، زمانی که بازار خرسی به طور کلی تمام شود، باز هم فرض بر این است که روند نزولی بعد از این جهش دوباره باز میگردد.
به همین خاطر است که تریدرهای موفق زمانی که قیمتها بالاست سود خود را از بازار کسب میکنند و قبل از اینکه بازار خرسی دوباره بازگردد خارج میشوند. در صورتی که موفق نشوند به موقع از بازار خارج شوند، باید برای مدت زمان طولانی موقعیت خود را حفظ کنند تا خرسها از بازار خارج شوند. بنابراین، باید در نظر داشته باشید که ترید در بازارهای خرسی بسیار پرخطر است. حتی تریدرهای با تجربه نیز ممکن است بخشی از دارایی خود را در بازارهای این چنینی از دست بدهند.
شما باید جزئیات بیشتری در مورد این بازار بدانید که به سرمایهگذاری شما کمک کند. اینکه بتوانید تشخیص دهید الان در یک بازار نوع خرسی هستیم یا یک اصلاح یا یک زمستان کریپتویی، در تعیین استراتژی معاملاتی بسیار مهم است.
ترس و بدبینی در بازار نوع خرسی حاکم است. این احساس ترس و بدبینی بسیار طولانیتر و بارزتر از هر دوره دیگری بوده که منجر به فروش وحشتناک میشود. برای اینکه متوجه شوید، میزان ترس در بازار چقدر است از معیاری به نام شاخص ترس و طمع استفاده کنید.
این معیار را میتوانید در اینترنت جستجو کنید و ببینید هم اکنون چه عددی است. این شاخص عددی بین صفر تا ۱۰۰ را نشان میدهد. عدد صفر به معنی ترس بسیار زیاد بوده و هرچه بالاتر میرویم از ترس کاسته و به طمع افزوده میشود.
فعالیت کمتر، اغلب حاصل ترس و بدبینی شدید در بازارهای خرسی کریپتو است. در طول دوره کاهش قیمت ارزهای دیجیتال معمولا معاملات به میزان قابلتوجهی کاهش مییابد؛ زیرا اعتماد سرمایهگذاران از بین رفته است. بااینحال برخی نیز شاید دارایی خودشان را بفروشند تا از ضرر سنگینتر جلوگیری کنند.
این ها را هم بخوانید آینده ارزهای دیجیتال چه خواهد شد؟
زمانی که حجم معاملات بسیار کاهش پیدا میکند و مانند یک خط صاف با نوسانات کوتاه بوده، نشاندهنده شروع یک دوره زمستانی ارزهای دیجیتال است.
در یک Bear Market اعتماد سرمایهگذاران به معامله بسیار کاهش مییابد. به عنوان مثال در ماه مه سال ۲۰۲۲ پس از اتفاقی که برای استیبل کوین لونا رخ داد، اعتماد سرمایهگذاران بهشدت به ارزهای دیجیتال کاهش یافت. سرمایهگذاران میگفتند استیبلکوینها قرار است ارزش خود را حفظ کنند و به راحتی نقد شوند و معامله دیگر ارزها با آنها انجام شوند، اما این لونا با سقوط خود در یک شب باعث کاهش ۵ میلیارد دلاری ارزش بازار شد.
از آنجاییکه ثبات اقتصادی باعث افزایش اعتماد سرمایهگذاران میشود و از طرفی در دسترس بودن پول، حجم معاملات را افزایش میدهد، شرایط اقتصاد کلان نیز میتواند تأثیر زیادی بر روی بازار ارز دیجیتال داشته باشد. اگر این شرایط مطلوب نباشد باعث کاهش قیمت و تشکیل بازار خرسی میشود.
برخی کارشناسان میگویند این نوع بازار ترکیبی از بازده معکوس ارز، افزایش تورم و افزایش نرخ بهره است. هرچه این دوران نامطلوب اقتصاد کلان طولانیتر باشد، بازار نوع خرسی کریپتو را به زمستان کریپتویی تبدیل میکند.
بازار کریپتو باعث نگرانیهای زیادی بین نهادهای نظارتی و دولتها شده است. معمولا دولتها بنا بر شرایط حاکم بر کشور، علاقه دارند بر نوع فعالیت کسب و کارها و نوع درآمدزایی و گردش پولی نظارت بالایی داشته باشند. اما بازار ارز دیجیتال مستقل از این نظارتهاست و سطح این نظارت را بسیار کاهش و حتی تا نزدیک صفر رسانده است. به همین دلیل نهادهای نظارتی سعی میکنند با وضع قوانین سختگیرانه باعث فعالیت کمتر افراد در این صنعت شوند و نتیجه این قوانین، افزایش ترس و تردید و در نهایت روند نزولی ارزهای دیجیتال و تشکیل یک بازار از نوع خرسی است.
اهرم به معنای استفاده از یک سرمایه قرض گرفته شده است. افراد با توجه به سطح ماندهحساب، ضریبی را برای اهرم مالی تعیین میکنند. در بازارهای نزولی این اهرمها که گاهی نسبتهای بالایی دارند، باعث افتهای شدیدتری میشوند. البته این اهرمها میتوانند بهصورت مثبت نیز برای بازار کار کنند.
بیشتربخوانید بازار گاوی در ارز دیجیتال
نتیجهگیری
در بازار خرسي احتمال زياندهي بالاست چراكه قیمتها مدام ارزش خود را از دست میدهند. برای تشخیص وضعیت بازار لازم است اصول تحلیل تکنیکال را بشناسید و بتوانید جداول و نمودارها را به درستی تفسیر کنید. ساده ترین استراتژی این است که در بازار خرس به صورت استیبل کوین بمانید. و منتظر فرصتی امن تر برای تجارت باشید.