بیت کوین یک ارز رمز پایه است که در اوایل سال ۲۰۱۸ و با افزایش قیمت به بیش از ۱۳۰۰۰ دلار توجه همه را به خود جلب کرد. ارز دیجیتال بیت کوین باعث ایجاد تغییرات بزرگی در موضوع حریم خصوصی، قوانین بانکی و نوآوری در عرصهی فناوری شده است. بعضی از کسبوکارها، بیت کوین را میپذیرند و در بعضی نقاط استفاده از آن غیرقانونی است. در این مقاله به موضوع بیت کوین چگونه کار می کند خواهیم پرداخت.
بیت کوین ارزی کاملا مجازی است که برای رفع نیاز به دخالت طرف سومی مثل بانکها در انتقال و ذخیرهسازی پول طراحی شده است. بیت کوینها برای مالک خود مثل طلای فیزیکی عمل میکنند. شما میتوانید از بیت کوین برای خرید آنلاین کالا و خدمات استفاده کنید یا میتوانید آن را پیش خود نگه دارید تا ارزشش افزایش پیدا کند.
میتوان بیت کوین را از کیف پولی به کیف پول دیگر انتقال داد. کیف پول، دیتابیسی کوچک و شخصی است که میتوانید آن را در هارد درایو رایانه یا گوشی هوشمند خود ذخیره کنید. بیت کوین دربرابر جعل کردن ایمن است. از نظر رایانهای ایجاد بیت کوین آنقدر مشکل است که جعل آن از نظر مالی صرفهی اقتصادی ندارد.
به عنوان یک کاربر جدید، می توانید بدون دانستن جزئیات فنی شروع به کار با بیت کوین کنید. همین که یک کیف پول بیت کوینی روی کامپیوتر یا گوشی تلفن همراه خود نصب کردید، اولین آدرس بیت کوینی شما تولید شده و می توانید در صورت نیاز، آدرسهای بیشتری هم بسازید. می توانید آدرسهای خود را برای دوستانتان فاش کنید تا آنها بتوانند به شما پرداخت کنند و یا برعکس. در حقیقت، بسیار شبیه به طرز کار ایمیل است جز آنکه آدرسهای بیت کوینی فقط باید یکبار استفاده شوند.
در حالت کلی، سیستم Bitcoin از 3 بخش مجزا تشکیل شده است و با ترکیب آنها، یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز به وجود آمده است:
تراکنش های مبادله بیت کوین در یک شبکه Peer-to-Peer اجرا می شود و کاربران (افراد یا نهادهایی که می خواهند با یکدیگر مبادله داشته باشند) برای انجام و تایید این تراکنش ها نیازی به واسطه ندارند. کاربران می توانند کامپیوتر خود را به طور مستقیم به این شبکه وصل کنند و با دانلود دفتر کل توزیع شده به تاریخچه تمام تراکنش های انجام شده، دسترسی پیدا کنند.
BTC بر اساس سیستم بلاک چین طراحی شده است. همانطور که قبلاً نیز اشاره کردیم، بلاک چین یا دفتر کل توزیع شده برای ثبت تراکنش ها و داده های مرتبط با چند مکان در یک زمان را ثبت می کند. بلاک های بلاک چین، واحدهایی هستند که داده های مربوط به هر تراکنش مثل تاریخ، ساعت، ارزش، خریدار و فروشنده و کد شناسایی هر صرافی را شامل می شوند.
از دید یک کاربر عادی بیتکوین تنها در یک اپلیکیشن یا برنامه که بر روی دستگاه خود نصب کرده و برای انجام تراکنشهای خود از آن استفاده میکند، خلاصه میشود.
اما در حقیقت شبکهی بیتکوین یک بستر عمومی را به نام زنجیرهی بلاک یا Blockchain بین کاربران به اشتراک گذاشته است، این بستر در بردارندهی تمام تراکنشهای انجام شده در سیستم بوده و به کلاینت (کاربر) اجازه میدهد صحت و درستی تراکنشهای انجام شده را بیازماید، اعتبار این تراکنشها با یک امضای دیجیتالی محافظت شده و در عین حال به کاربران این اجازه را میدهد تا در هر لحظه بر تراکنشهای بیتکوینی خود کنترل و نظارت کامل داشته باشند.
این سیستم بر پایهی شبکهی P2P یا همان Peer-to-Peer کار میکند، در نتیجه هیچ قطب کامپیوتری مجزایی وجود ندارد که تمام فرایندهای بیتکوینی را پردازش کند و در عوض کل پردازش در شبکه پخش شده و هر کاربر بخشی از پردازش را انجام میدهد، همین امر بیتکوین را در برابر دخالتهای دولتها و فسادهای مالی مقاوم کرده است.
بیت کوین توسط هیچ کدوم از بانک های مرکزی ایجاد نمیشه و دولت ها نیز روی اون هیچ کنترلی ندارن. هیچ بانک و نهاد مالیاتی نمی تونه جریان جابجایی پول های شما رو رصد کنه و پلیس هم نمی تونه منبع تولید پول رو رهگیری کنه. به همین دلیل گول کنترل نشده می تونه تهدیدی واقعی برای دولت ها، پلیس و بخش مالیاتی باشه. همین موضوع نیز باعث شده تا برخی از کشورها هنوز هم ارز دیجیتال بیت کوین رو به رسمیت نشناسن. نکته قابل توجه این هست که نمیشه روی کیف پول های بیت کوین محدودیتی برای برداشت و انتقال اعمال کرد.
بهتره بدونین از اوتجایی که هیچگونه نظارت دولتی بر روی ارز دیجیتال بیت کوین وجود نداره، این پول دیجیتالی تبدیل به ابزاری مناسب برای گروه های خلافکار و پولشویان شده. در گذشته نیز ارزش و قیمت بیت کوین به دلیل استقبال گروه های خلافکار افزایش چشمگیری پیدا کرده بود. البته باید توجه داشته باشین که به دلیل همین عدم نظارت ممکنه همه سرمایه خودتون رو از دست بدین. همچنین زمانی که بیت کوین از کیف پول خارج میشه، این انتقال قطعی بوده و هیچ بیمه ای برای کیف پول شما وجود نداره. بنابراین، باید در زمان انجام تراکنش های بیت کوین توجه داشته باشین، چون تراکنش های بیت کوین غیر قابل برگشت هستن.
تراست والت بهترین کیف پول بیت کوین برای گوشیهای اندروید و iOS است، علاوه بر این، برنامه کیف پول یک کیف پول رمزنگاری چند سکهای است، بنابراین به جای دانلود فقط یک کیف پول Bitcoin، میتوانید انواع مختلفی از سکهها و توکنهای رمزنگاری را با تراست ولت داشته باشید.
سخن آخر
بیت کوین یک ارز دیجیتال است که هدف آن انتقال پول به صورت همتا به همتا و بدون حضور واسطه است. با این تعریف، میتوان گفت بیتکوین یک سیستم غیرمتمرکز است که در آن تولید و توزیع سکهها در کنار ثبت و تایید تراکنشها توسط مردم عادی از سرتاسر دنیا انجام میشود. مجموعهای از «تکنولوژیهای رمزنگاری» (Cryptography) در کنار مفاهیم اقتصادی، امکان ایجاد سیستم بیتکوین را فراهم کرده است. در ادامه، بخشهای مختلف سیستم مالی بیتکوین به زبان ساده توضیح داده میشود تا از این طریق، کاربران قادر به پاسخگویی به سوال بیت کوین چگونه کار می کند باشند.