ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی به یکی از سوژههای داغ و پرخبر جهان تبدیل شده که نقش پول را در زندگی دیجیتالی ما بر عهده گرفته است. در واقع، دنیا در حال حرکت به سمتی است که احتمال اینکه ارز دیجیتال به پول رایج در بسیاری از کشورها تبدیل شود، بسیار بالاست. با استفاده از کریپتو نهتنها میتوان کسب درآمد کرد، بلکه میتوان محدودیتهای موجود برای پرداخت در سراسر جهان را از بین برد. از این رو، بسیاری از افراد علاقهمند به خرید و نگهداری ارزهای دیجیتال هستند، اما ارز دیجیتال چیست؟ چه تفاوتی با پول عادی دارد و ویژگیهای منحصربهفرد آن چیست؟
ارز دیجیتال یا رمزارز، پولی است که با کمک الگوریتمهای رمزنگاریشده بین کاربران مبادله میشود. رمزنگاری شدن این پولِ دیجیتال، باعث متمایز شدن آن با پول فیات (اسکناسهای فعلی مثل دلار) و جلوگیری از جعل پول میشود. بسیاری از ارزهای دیجیتال بر پایه شبکههای غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین هستند؛ دفتر توزیعشدهای که توسط یک شبکه مجازی مدیریت میشود. برخلاف ارزهای فیات که توسط دولت چاپ میشوند، ارزهای دیجیتال مالک خاصی ندارند. این ویژگی باعث میشود تا از دستکاری و مداخلات دولتها مصون بماند.
شخصی ناشناسی به نام “ساتوشی ناکاموتو” در سال ۲۰۰۸ بیت کوین را با انتشار “وایت پیپر” یا “سپیدنامه” این ارز دیجیتال، به دنیا معرفی کرد. بیتکوین در سال ۲۰۰۹ در دسترس عموم قرار گرفت و همچنان محبوبترین و با ارزشترین ارز دیجیتال بازار است. شاید به همین دلیل است که بسیاری از افرادی که کمتر با حوزه کریپتو آشنایی دارند، تصور میکنند که “بیت کوین” و “ارز دیجیتال” هر دو به یک مفهوم اشاره دارند و تفاوت ارز دیجیتال با بیت کوین را نادیده می گیرند! در واقع بیت کوین، تنها یک زیر مجموعه از مجموعه بزرگ ارزهای دیجیتال است.
• ارزهای دیجیتال مانند ارزهای فیات در قالب اسکناس یا سکه وجود ندارند. در عوض، آنها تنها در یک شبکه مجازی رمزنگاریشده موجودیت دارند.
• ارزهای دیجیتال توسط هیچ مرجع مرکزی صادر نمیشوند. این ارزها در واقع نوعی دارایی دیجیتال هستند که معمولا بدون حمایت بانک مرکزی یا دولت اداره میشوند اما در مقابل ارزهای فیات توسط دولتها و بانکهای مرکزی کنترل میشوند.
• ارزش ارزهای فیات و میزان کاربردی بودن آنها تا حد زیادی محدود به مرزهای جغرافیایی است اما ارزهای دیجیتال محدودیت مرزی و جغرافیایی ندارند و در سراسر دنیا میتوان از آنها استفاده کرد.
• امکان هک ارزهای دیجیتال و خرج کردن مضاعف یا دابل اسپندینگ در ارزهای دیجیتال وجود ندارد اما ارزهای فیات به راحتی جعل میشوند.
• رمزارزها (به جز ارزهای دیجیتال ملی) از نظر تئوری، در برابر دخالت یا دستکاری دولت مقاوم میمانند و به جای تکیه بر تضمینهای دولتی، بر فناوری غیرمتمرکز بلاکچین استوار هستند. اما تصمیمات دولت روی ارزهای فیات تاثیر دارد.
• یکی دیگر از تفاوتهای ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین با ارز فیات این است که عرضه محدود دارند اما بانکهای مرکزی هیچ محدودیت و مانعی برای چاپ پول ندارند که همین موضوع علت اصلی تورم است.
• وایت پیپر ارز دیجیتال سندی است که توضیح مفصلی از فناوری، مفهوم و طراحی یک پروژه ارز دیجیتال یا بلاک چین، مشکلی که پروژه قصد دارد حل کند، راه حل پیشنهادی و جزئیات فنی نحوه اجرای پروژه را تشریح میکند. وایت پیپر معمولاً توسط توسعهدهندگان پروژه نوشته میشود و هدف آن ارائه درک روشنی از پروژه و ارزش بالقوه آن به سرمایهگذاران و کاربران بالقوه است. همچنین راهی برای خالق پروژه برای ارائه چشم انداز پروژه به جامعه و جذب حامیان، توسعهدهندگان و سرمایهگذاران است.
برای اینکه یک تراکنش به بلاک چین اضافه شود، ابتدا باید توسط فرآیندی به نام ماینینگ تأیید شود. ماینینگ شامل استفاده از رایانههای قدرتمند برای حل مسائل پیچیده ریاضی است که برای تأیید صحت یک تراکنش استفاده میشود.
ماینرها برای کار خود، مقادیر کمی ارز دیجیتال پاداش میگیرند، که به عنوان انگیزهای برای آنها برای ادامه تأیید تراکنشها عمل میکند. فرآیند ماینینگ همچنین به ایمنسازی بلاک چین کمک میکند، زیرا کنترل یا دستکاری شبکه را برای هر نهادی مشکل یا حتی ناممکن میکند.
بیت کوین مشهورترین و قدیمیترین ارز دیجیتال است که همیشه در کانون توجهات قرار داشته است. از زمان ساخت این ارز دیجیتال توسط ساتوشی ناکاموتو بیش از ۱۰ سال میگذرد و از آن زمان تاکنون جایگاه نخست را بین ارزهای دیجیتال از دست نداده است.
ایده اتریوم در سال ۲۰۱۳ توسط ویتالیک بوترین مطرح شد. عرضه اولیه سکه آن در سال ۲۰۱۴ به وقوع پیوست و شبکه آن در جولای ۲۰۱۵ راهاندازی شد. اتریوم از همان ابتدا با ایدههای نوآورانه ظاهر شد. ارز دیجیتال این پلتفرم اتر (ether) نام دارد و از اتریوم برای ساخت توکن میتوان استفاده کرد.
ریپل پلتفرم متنبازی است که برای انجام تراکنشهای ارزان و سریع طراحی شده است. این سیستم پرداختی در سال ۲۰۱۲ عرضه شد و از پولهای رایج در شبکه خود پشتیبانی میکند. ریپل بر روی همکاری با بانکها و توسعه سیستم پرداختی خود تمرکز کرده و کوین آن اکسآرپی (XRP) نام دارد.
لایت کوین با هدف پرداختهای سریعتر، با اعمال تغییراتی بر روی کدهای بیت کوین توسط چارلی لی ساخته شد. این ارز دیجیتال با نام نقره دیجیتال شناخته میشود و یکی از قدیمیترین آلت کوینهاست.
یکی از فورکهای معروف بیت کوین که با اعمال تغییر بر روی اندازه بلاکها در سال ۲۰۱۷ به وجود آمد. بیت کوین کش در سال ۲۰۱۸ به دو زنجیره ABC و SV تقسیم شد، به طوریکه زنجیره ABC با نام بیت کوین کش به فعالیت خود ادامه داد.
جمع بندی:
باید بگوییم که ارز دیجیتال شکل جدیدی از دارایی محسوب میشود که تمام محدودیتهای مربوط به پول سنتی را از بین برده است. این داراییها از ارزش بسیار زیادی برخوردارند و به راحتی در دسترس عموم مردم قرار میگیرند. بازار مربوط به رمز ارزها کاملا داغ است و بازار آن به شدت در حال رشد است. این موضوع باعث میشود که اغلب افراد به سمت بازار کریپتو کارنسی بیایند و روی ارزهای دیجیتال سرمایهگذاری کنند. در این مقاله ارز دیجیتال و هر آنچه که باید در مورد آن بدانید را مورد بررسی قرار دادیم.