در این که دنیای ارزهای دیجیتال به استیبل کوین نیاز ضروری دارد، شکی نیست. چندین رمزارز باثبات متمرکز با پشتوانه فیات ایجاد شدهاند، اما ماهیت این حوزه استیبل کوین غیرمتمرکز میطلبد. شرکت میکر (Maker) که یکی از شرکتهای قدیمی مبتنی بر اتریوم است و توسط ویتالیک بوترین هم پشتیبانی میشود، اواخر ماه دسامبر ۲۰۱۷ استیبل کوین غیرمتمرکز خود با نام دای (Dai) را عرضه کرد. ارزش دای برابر ۱ دلار است، اما پشتوانه فیات ندارد. این مقاله به سوالات مختلفی پاسخ میدهد مثل این که دقیقا دای چیست؟ چطور ایجاد میشود؟
رمز ارز DAI یک توکن ERC-20 روی بلاک چین اتریوم است که ارزشی ثابت معادل یک دلار آمریکا دارد. دای یک استیبل کوین کاربردی است که به خاطر تثبیت قیمت با دلار، نوسانات قیمت را کاهش داده و امکان ارائه بسیاری از خدمات امور مالی غیر متمرکز یا دیفای (DeFi) از جمله وامدهی، وام گیری و معاملهگری را فراهم میکند. قیمت ارز دیجیتال دای به کمک یک قراردادهای هوشمند به نام میکردائو، همواره در یک محدوده ثابت حفظ میشود. به همین خاطر به عنوان یک استیبل کوین تراستلس و غیر متمرکز شناخته میشود که میتواند جایگزین مناسبی برای ارزهای فیات از جمله دلار باشد. استیبل کوین DAI و کل پروتکل پشتیبان آن در اکوسیستم میکردائو (MakerDAO) طراحی شده است. میکرو دائو یکی از پروژههای اتریوم است که شفافیت بینظیر و کیفیت اقتصادی و فنی را در کنار هم ارائه میکند. اکوسیستم میکردائو قابلیتهایی دارد که امکان ساخت استیبل کوین بدون پشتوانه ارزهای فیات را فراهم میکند. ضمناً فرایندهای تثبیت قیمت در این اکوسیستم کاملاً غیر متمرکز است. سازندگان این استیبل کوین به روشهای مختلف که در ادامه توضیح خواهیم داد، قیمت ارز دیجیتال دای را ثابت نگه میدارند. همین رویکرد باعث شده پروژه DAI به همراه قرارداد هوشمند میکرودائو به یکی از مهمترین استیبل کوین های موجود تبدیل شوند.
شروع دای با ایجاد میکر دائو در سال ۲۰۱۴ بود. از آن زمان به بعد هدف این پروژه ایجاد یک دائو به منظور داشتن یک ارز با ارزش ثابت در اتریوم بوده است. این یک ایده کاملاً جدید بود و تا آن زمان مشابه آن در دنیای ارزهای دیجیتال وجود نداشت؛ به همین دلیل توسعه دهندگان آن زمان کافی را صرف طراحی یک پیشنهاد شفاف در مورد نحوه اجرا کردن موفق این طرح کردند. حاصل تمام تحلیلها و تلاشها ایجاد و راهاندازی اولین نسخه دای (که حالا با نام سای (SAI)، شناخته میشود) بود. با این ترتیب، دای به اولین ساختار یک استیبل کوین بسیار غیر متمرکز تبدیل شد. کنترل و مدیریت دای توسط قراردادهای هوشمند نه توسط ارز فیات در یک حساب بانکی انجام میشد. علاوه بر این، تمام متغیرهای این استیبل کوین توسط یک دائو تعیین میشد که دارندگان توکن میکر میتوانستند در آن شرکت کنند. روی کار آمدن دای به اکوسیستم دیفای که تنها چند ماه از عمر آن میگذشت رونق زیادی بخشید و گواه این بود که هنوز اتفاقات بسیار بزرگی در راه است. از آن زمان به بعد دای یکی از مورد توجهترین پروژههای استیبل کوین در دنیای ارز دیجیتال بوده است. شفافیت، پذیرش گسترده و انعطاف پذیری بسیار زیاد باعث شده پروژه دای به یک مدل توسعه در دنیای رمز ارزها تبدیل شود. نسخه قدیمی دای حالا سای نامیده میشود و به عنوان دای تک وثیقهای شناخته میشود زیرا در آن برای ایجاد دای تنها امکان استفاده از اتریوم به عنوان وثیقه وجود داشت. اولین دارایی رمز ارزی به جز اتریوم که در سیستم جدید دای چند وثیقهای پذیرفته شد توکن بیسیک اتنشن توکن (BAT) بود.
نتیجه گیری :
توکن دای (DAI) نشان داد که دنیای اقتصاد غیرمتمرکز (Decentralized Finance) هیچگونه محدودیتی ندارد. خیلی از دولتها و سیستمهای متمرکز همواره این ایراد را به ارزهای دیجیتال وارد میکردند که با ارائه پول ملی بر بستر بلاکچین دیگر دولت نمیتواند در مواقع نیاز سیاستهای انقباضی و انبساطی لازم را بر سیستم پولی کشور اعمال کند. اما توکن دای (DAI) ثابت کرد که حتی میتوان تمام سیاستهای پولی بانکهای مرکزی را نیز بهصورت غیرمتمرکز و بر بستربلاکچین اداره کرد. بنابراین مسئله توانستن یا نتوانستن نیست، بلکه خواستن یا نخواستن مطرح است. دیر یا زود تمامی دولتها مجبور خواهند شد که به سمت دنیای غیرمتمرکز حرکت کنند. دنیایی کاملا شفاف و غیر قابل دستکاری که همهچیز در آن شفاف باشد. خوشا بهحال ملتی که دولتش اولین قدم را در این راستا بردارد.