استخراج بیت کوین چیست؟

یش از ۱۴ سال از پیدایش بیت کوین می‌گذرد و این ارز دیجیتال با رشد چندمیلیون درصدی از آن زمان، حالا جزء جداناپذیر دنیای مالی است. به همین ترتیب، استخراج بیت کوین هم از کاری پیش‌پاافتاده که حتی با کامپیوتر خانگی هم ممکن بود، حالا به صنعتی میلیارد دلاری تبدیل شده است. چنین رشدی، هرکسی را وسوسه می‌کند تا به جرگه ماینرهای بیت کوین بپیوندد.
استخراج بیت کوین و شکل خاص درآمدزایی آن برای هر کسی جالب به نظر می‌رسد و اینکه دستگاهی بتواند فقط با مصرف برق «ثروت تولید کند»، هنوز برای عموم مردم پدیده عجیبی است.
اگر می‌خواهید استخراج یا همان ماینینگ بیت کوین را یاد بگیرید، با تجهیزات لازم برای این کار آشنا شوید و اگر مایل هستید بدانید با استخراج بیت کوین دقیقاً چه کاری انجام می‌شود، این مقاله برای شما نوشته شده است.
در این مقاله تلاش کرده‌ام مفاهیم و جزئیات کار را با بیانی ساده منتقل کنم تا همه خوانندگان با هر پیش‌زمینه‌ای بتوانند از آن استفاده کنند.

استخراج بیت کوین دقیقا یعنی چه؟

اگر بخواهیم به زبان ساده و در یکی دو خط پاسخ این سؤال را بدهیم، باید گفت: استخراج بیت کوین یا همان ماینینگ بیت کوین، یک فعالیت داوطلبانه است که در آن افرادی داوطلب به‌نام «استخراج‌کننده» (ماینر)، قدرت پردازش دستگاه‌های استخراج خود را در اختیار شبکه قرار می‌دهند تا امنیت شبکه حفظ و تراکنش‌های بیت کوین تأیید شود.
البته ماینرها این کار را محض رضای خدا انجام نمی‌دهند، بلکه برای آن پاداش می‌گیرند و این پاداش همان بیت کوین‌ است. به‌عبارت دیگر، زمانی که برای دوست خود بیت کوین ارسال می‌کنید، ماینرها در پشت قضیه با فعالیت خود به تأیید شدن تراکنش‌ شما کمک می‌کنند و شبکه به این کار آنها پاداش می‌دهد.
پس با ماینینگ، در واقع سه کار اصلی انجام می‌شود:
تأیید تراکنش‌های بیت کوین
حفظ امنیت شبکه‌ بیت کوین
تولید واحدهای جدید بیت کوین به‌صورت غیرمتمرکز

چه تعداد بیت کوین تاکنون استخراج شده است؟

تا زمان نگارش این متن (٨ فوریه ٢٠٢٣)، حدود ١٩.٣ میلیون بیت کوین استخراج شده و حدود ١.٧ میلیون عدد برای استخراج باقی مانده است. با در نظر گرفتن فرآیند هاوینگ بیت کوین و نصف شدن پاداش استخراج در ظرف ۴ سال، بیش از صد سال بعد، همه ۲۱ میلیون کوین این شبکه استخراج خواهد شد. در واقع اکثریت زمان استخراج آخرین BTC را حوالی سال 2140 تخمین می‌زنند.

هدف از استخراج بیت کوین چیست؟

البته برای اینکه با بررسی اعتبار تراکنش‌ها بتوانید بیت کوین دریافت کنید باید دو شرط را داشته باشید که یکی از آن‌ها نتیجه تلاش شما و دیگری نتیجه شانس است. به این منظور باید اعتبار ۱ مگابایت از تراکنش‌های بیت کوین را تأیید کنید و این بخش آسان کار است. اما بخش دوم که به شانس مربوط است این است که باید نخستین ماینری باشید که پاسخ صحیح یک مسئله عددی را به دست می‌آورید. این فرایند به نام «اثبات انجام کار» (Proof of Work) شناخته می‌شود.
برای حل این مسئله عددی که اشاره کردیم، نیاز به دانستن ریاضیات یا محاسبات پیچیده نیست. شاید شنیده باشید که ماینرها مسائل پیچیده ریاضی را حل می‌کنند، اما این مسئله به طرز دقیقی واقعیت را بیان نمی‌کند. ماینرها در عمل تلاش می‌کنند تا نخستین افرادی باشند که به یک عدد هگزادسیمال ۶۴ رقمی که «هش» (Hash) نام دارد، دست پیدا کنند. این کار در واقع بیشتر شامل فرایند حدس زدن است.
خبر بد این است که این محاسبه نیاز به یک فرایند طولانی حدس زدن دارد که تعداد کل حدس‌ها در حد تریلیون‌ها است و کار بسیار دشواری محسوب می‌شود. برای اینکه بتوانید یک مسئله را به عنوان اولین نفر حل کنید، باید از توان محاسباتی زیادی استفاده کنید. برای ماین کردن به روش موفق باید یک «نرخ هش» (Hash Rate) در حد مگاهش بر ثانیه (MH/s)، گیگاهش بر ثانیه (GH/s) یا تراهش بر ثانیه (TH/s) داشته باشید؛ این اعداد حجم بالایی از هش محسوب می‌شوند.

مزایای استخراج بیت کوین

فرآیند استخراج یا ماینینگ بیت کوین دو مزیت مهم به همراه دارد. اولین مزیت آن این است که با حل محاسبات پیچیده ریاضی توسط رایانه‌ها و پردازنده‌ها بیت کوین جدید تولید می‌شود. و دوم اینکه که این استخراج‌کنندگان با حل کردن مسائل محاسباتی ریاضی، شبکه پرداخت بیت کوین را قابل اعتماد و امن می‌کنند. زمانی که ماینرهای بیت کوین تراکنش‌های اخیر را در بلاک جدید می‌چینند، بخشی از کار آن‌ها اطمینان پیدا کردن از صحت تراکنش‌ها و عدم تکراری‌بودن آن‌ است.

معایب استخراج بیت کوین

استخراج بیت کوین فعالیت دشوار و پیچیده‌ای بوده و قطعا با معایبی همراه است. پر هزینه بودن فرایند استخراج یکی از معایب اصلی این فرآیند است. امروزه برای حضور فعال در عرصه ماینینگ باید از تجهیزات و سخت‌افزارهای به روز استفاده کرد که قطعا هزینه زیادی را به دنبال دارد. به طور کلی ماینینگ یک ریسک مالی است زیرا نوسان و کاهش قیمت بیت کوین می‌تواند تمام هزینه و سرمایه‌ای که صرف خرید تجهیزات استخراج شده را از بین ببرد.
مصرف بالای انرژی برق و هزینه سنگین آن نیز یکی دیگر از معایب استخراج BTC است به نحوی که استفاده از انشعاب برقی که تعرفه بالایی دارد اصلا به صرفه نخواهد بود. همچنین ماینرها به‌دلیل حل محاسبات پیچیده و فعالیت شبانه‌روزی برق زیادی مصرف کرده و در نتیجه گرمای زیادی تولید می‌کنند. همین امر سبب کمبود انرژی شده و در مناطقی که برق با استفاده از سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود، استخراج بیت کوین برای محیط زیست مضر تلقی می‌شود.

چه تجهیزاتی برای استخراج بیت کوین نیاز است؟

در این قسمت از آموزش استخراج بیت کوین به تجهیزات مورد نیاز برای استخراج بیت کوین می‌پردازیم. با اینکه در اوایل شکل‌گیری بیت کوین افراد می‌توانستند تنها با استفاده از کامپیوترهای خانگی مقدار زیادی بیت کوین را استخراج کنند اما این موضوع دیگر قابل انجام نیست. یکی از دلایل این امر تغییر سطح دشواری استخراج بیت کوین در طول زمان است.
به منظور اطمینان از عملکرد روان بلاک چین و پردازش و تأیید تراکنش‌ها، شبکه بیت کوین قصد دارد هر ۱۰ دقیقه یک بلوک تولید کند. با این حال، اگر ۱ میلیون ریگ ماینینگ برای حل مشکل هش رقابت کنند، احتمالا سریع‌تر از سناریویی که در آن ۱۰ ریگ ماینینگ روی همان مشکل کار می‌کنند، به راه حلی دست خواهند یافت. به همین دلیل، بیت کوین برای ارزیابی و تنظیم سختی استخراج در هر ۲۰۱۶ بلاک یا تقریباً هر دو هفته یکبار طراحی شده است.
وقتی قدرت محاسباتی بیشتری برای استخراج بیت کوین وجود داشته باشد، سطح دشواری استخراج افزایش می‌یابد تا تولید بلوک در نرخ ثابتی حفظ شود. قدرت محاسباتی کمتر به معنای کاهش سطح دشواری است. با اندازه شبکه امروزی، استخراج بیت کوین از رایانه شخصی تقریباً به طور قطع راه به جایی نخواهد برد. همچنین در ادامه میتوانید با مراجعه به مقاله انواع روش های استخراج بیت کوین اطلاعات جامع تری کسب کنید.
همانطور که پیش‌تر گفته شد، برای استخراج رقابتی، ماینرها اکنون باید روی تجهیزات کامپیوتری قدرتمندی مانند واحد پردازش گرافیکی (GPU) یا به طور جدی‌تر روی یک ASIC سرمایه گذاری کنند. هزینه تأمین این دستگاه‌ها می‌تواند از ۵۰۰ تا۱۰‌ها هزار دلار متغیر باشد. برخی از ماینرها (به ویژه ماینرهای اتریوم) کارت‌های گرافیک را به عنوان راهی کم هزینه برای انجام عملیات استخراج استفاده می‌کنند.
امروزه سخت افزار استخراج بیت کوین تقریباً به طور کامل از ماشین‌های ASIC تشکیل شده است که در این مورد به طور خاص تنها یک کار را انجام می‌دهند؛ استخراج بیت کوین! ASICهای امروزی بسیار قدرتمندتر از CPU یا GPU هستند و هر چند ماه یک بار با توسعه و استقرار تراشه‌های جدید، هم قدرت هش و هم کارایی انرژی بیشتری به دست می‌آورند. ماینرهای امروزی می‌توانند تقریباً ۲۰۰ TH/s با تنها ۲۷.۵ ژول در هر تراهش تولید کنند.

سخن پایانی
پس از آشنایی با نحوه کار و فرآیند استخراج بیتکوین، با ترکیب سخت‌افزار و نرم‌افزار، هر کسی می‌تواند استخراج را شروع و به افزایش امنیت شبکه بیت کوین کمک کند. حتی اگر متوجه شدید که استخراج بیت کوین برای شما مناسب نیست، بازهم می‌توانید با اجرای یک نود بیت کوین به این فرآیند کمک کنید و پاداش بگیرید.
سرمایه‌گذاری اولیه برای استخراج بیت‌کوین، سودآور اما خطرناک است و ریسک‌های زیادی در این زمینه وجود دارد. بازده شما به شرایط و اوضاع بازار و عوامل خارجی مثل قیمت تمام‌شده برق و بهبود سخت‌افزار بستگی دارد. قبل از صرف هرگونه هزینه برای یک سخت‌افزار استخراج، حتماً تحقیق کنید و با جستجو در انجمن‌ها و سایت‌های معتبر، اطلاعات کافی را کسب کنید و بعد برای شروع استخراج، گام بردارید.