شبکه لایتینیگ چیست؟

یکی از مشکلات شبکه بیت کوین در قیاس با ارزهای فیات مقیاس پذیری است. هنگامی که بیت‌کوین برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در سال 2008 پیشنهاد شد، اولین نظر عمومی درباره این سیستم توسط جیمز دونالد (James A. Donald) به ثبت رسید: "آن گونه که من پیشنهاد شما را متوجه شده‌ام، به نظر نمی‌رسد این سیستم حجم و اندازه مورد نیاز را داشته باشد" پس از گذشت دوازده سال، مقیاس پذیری همچنان بزرگترین مشکل بیت کوین و سایر سیستم‌ ارزهای دیجیتال کهنه کار است.

شبکه لایتینیگ چیست؟

شبکه لایتنینگ (Lightning Network) یا شبکه صاعقه، یک تکنولوژی لایه دوم است که در بیت کوین معرفی شده توسط ساتوشی ناکاموتو برای پرداخت‌های خرد استفاده می‌شود. این شبکه کمک می‌کند که معاملات کوچک، سریع‌تر و موثرتر انجام شوند. معاملات انجام شده در این شبکه کارمزد کمتری دارند و تایید آن‌ها نیز ساده‌تر است. در لایتنینگ نتورک، معاملات از بلاک چین اصلی بیت کوین خارج شده و خارج از زنجیره انجام می‌شوندLightning Network، برای کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت معاملات در یک معامله خارج از زنجیره (Off-Chain) طراحی شده است. پیشنهاد شبکه صاعقه اولین‌بار توسط جوزف پون (Jospeh Pown) و تائودوس دریا (Taoudeus Derya) در سال ۲۰۱۵ مطرح شد. از آن زمان تاکنون این طرح درحال‌توسعه است.

تاریخچه شبکه لایتینیگ :

پس از اینکه ایده بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو در سال ۲۰۰۸ مطرح شد، یکی از اولین نظراتی که مطرح شد (توسط جیمز دانلد) حاوی این جمله بود: «آن طور که من از پیشنهادت دستگیرم شد، نمی‌تواند به مقیاس مورد نظرت برسد». ۱۳ سال بعد هنوز این مشکل پابرجاست. اولین نشانه‌های شبکه لایتنینگ را می‌توان در ریشه مفهومی به اسم «کانال پرداخت» (Payment Channel) جستجو کرد که عمری به قدمت شبکه بیت کوین دارد. کانال پرداخت در واقع موجودی بیت کوین بین دو آدرس است که بقیه جهان از آن بی‌خبرند و مهم‌تر از آن می‌تواند مقادیر آن بارها آپدیت شود بی آن که نیاز به تراکنشی بر روی شبکه اصلی باشد. وقتی موجودی یک طرف زیاد شود، به همان مقدار از موجودی طرف مقابل کاسته می‌شود. این به دو طرف اجازه می‌دهد تا بارها برای یکدیگر تراکنش بفرستند بی آن که باری به شبکه اصلی بیافزایند. پس از اینکه تراکنش‌های مدنظر بین دو آدرس انجام پذیرفت، می‌توان با یک تراکنش در شبکه اصلی، حساب‌ها تسویه کرد و کانال پرداخت را بست. از آن جا که تراکنش‌های درون کانال پرداخت، خارج از شبکه (Off-Chain) انجام می‌پذیرند، هزینه تراکنش اندکی دارند و سریع‌تر هستند چرا که نیازی به ماینینگ و تشکیل چند بلوک متعاقب برای تایید نیست.

مزایای لایتنینگ :

•    لایتنینگ از راهکار برون‌زنجیره‌ای برای حل مشکل مقیاس‌پذیری استفاده می‌کند. در صورت موفقیت این شبکه، احتمالاً از ترافیک تراکنش‌های شبکه بیت کوین کاسته می‌شود.
•    لایتنینگ به وسیله کانال‌های پرداختی دوطرفه، امکان ارسال و دریافت (تقریباً) آنی را فراهم می‌کند.
•    شبکه لایتنینگ به‌دلیل کاهش هزینه تراکنش‌ها، برای پرداخت‌های خرد مناسب است.

معایب لایتینیگ :

•    برخلاف تراکنش‌های درون‌زنجیره‌ای، در صورتی که دریافت‌کننده آفلاین باشد نمی‌تواند مبلغ را دریافت کند.
•    اعضای شبکه باید به طور مداوم بلاک چین بیت کوین را رصد کنند تا از خطر به سرقت رفتن بیت کوین‌های کانال‌های پرداختی در امان بمانند. البته این کار را برخی سرورها هم می‌توانند انجام دهند.
•    شبکه لایتنینگ هنوز برای مبالغ بالا مناسب نیست. از آنجا که این شبکه از کانال‌های پرداختی بین افراد ساخته شده است، امکان انتقال از طریق واسطه‌ها در صورتی که پول کافی در کانالشان نداشته باشند، وجود ندارد.
•    بازکردن و بستن کانال‌های پرداختی، نیازمند تراکنش‌های درون‌زنجیره‌ای است که برای تأیید در شبکه، به کارمزد و زمان بیشتری احتیاج دارند.
•    لایتنینگ و نحوه استفاده از آن، هنوز هم برای برخی از کاربران تازه‌وارد بیت کوین، گنگ و پیچیده است.

نتیجه گیری :
شبکه لایتنینگ یک پروتکل پرداخت لایه 2 است که در بالای بلاک چین بیت کوین قرار گرفته است. هدف این شبکه فعال کردن تراکنش‌های سریع بین نود‌های شرکت‌کننده و ایجاد راه‌حلی برای مشکل بیت کوین است. این شبکه یک سیستم همتا به همتا برای انجام پرداخت‌های خرد ارزهای دیجیتال از طریق شبکه‌ای از کانال‌های پرداخت دوطرفه است. استفاده معمولی از شبکه لایتنینگ شامل باز کردن یک کانال پرداخت با انجام یک تراکنش دریافت وجه از بلاک چین پایه (لایه 1) و سپس قفل کردن این وجه و انجام هر تعداد تراکنش در شبکه لایتنینگ است. این تراکنش‌های خرد تا زمان باز بودن کانال به بلاکچین اصلی انتقال نمی‌یابند و با بسته شدن کانال، ورژن نهایی آن به بلاک چین مربوطه متصل می‌شود.