نظریه موج الیوت یک نظریه در تحلیل تکنیکال است که برای توصیف حرکت قیمت در بازارهای مالی استفاده میشود. این نظریه شکلی از تحلیل تکنیکال است که به تریدرها در تجزیه و تحلیل چرخههای مالی کمک میکند. این نظریه توسط رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فراکتال تکرار شونده ایجاد شد. رالف نلسون الیوت نظریه موج الیوت را در دهه ۱۹۳۰ توسعه داد. وی معتقد بود که بازارهای سهام که عموماً به شیوهای تا حدی تصادفی و آشفته رفتار میکنند، در واقع با الگوهای تکراری معامله میشوند. نظریه موج الیوت بیان میکند که حرکات بازار دنبالهای از چرخههای روانشناسی جمعیت است. الگوهای موج الیوت با توجه به احساسات بازار که متناوب بین چرخههای صعودی و نزولی است، شکل میگیرند.
به بیان ساده، حرکت در جهت روند در 5 موج ظاهر میشود (موج محرک یا Motive) و اصلاح روند در سه موج اتفاق میافتد (موج اصلاحی یا Corrective wave). حرکت در جهت روند به صورت 1,2,3,4 و 5 مشخص میشود و امواج اصلاحی با a,b,c شناخته میشوند. این الگوها را میتوانید در نمودارهای بلند مدت و کوتاه مدت مشاهده کنید. درحالت ایدهآل، الگوهای کوچکتر را میتوانید در الگوهای بزرگتر شناسایی کنید. از این نظر، امواج الیوت را میتوان به یک تکه بروکلی تشبیه کرد. اگر قطعه کوچکتر از آن جدا شود، شبیه قطعه بزرگ خواهد بود. این اطلاعات به همراه نظریه فیبوناچی و داو، به معامله گر برای شناسایی فرصت های معاملاتی کمک میکند.
طبق نظریه امواج الیوت، امواج را میتوان در ۹ درجه و از بزرگترین به کوچکترین، به صورت زیر دستهبندی کرد:
• اَبَرچرخه بزرگ (Grand Supercycle)
• ابرچرخه (Supercycle)
• چرخه (Cycle)
• اصلی یا اولیه (Primary)
• متوسط (Intermediate)
• کوچک (Minor)
• ریز (Minute)
• بسیار ریز (Minuette)
• کوچکتر از بسیار ریز (Sub-Minuette)
به دلیل ماهیت فراکتالی امواج الیوت، همواره امواج بزرگتر و کوچکتری از موارد بالا وجود دارد. برای استفاده از این نظریه در معاملات، یک معاملهگر میتواند یک موج انگیزشی با روند صعودی را مشخص کند، در ابتدای روند سهم مورد نظر را بخرد و در موقعیت مناسب، بعد از تکمیل الگوی پنج موج آن را بفروشد.
در بخش معرفی و تاریخچه نظریه الیوت گفتیم که در سال 1935، هنگامی که الیوت پیشبینی عجیبی از کف بازار (market bottom) ارائه داد، نظریه او نیز به شهرت رسید و از آن زمان به بعد این نظریه اساس اقدامات هزاران مدیر سبد، معاملهگر و سرمایهگذار خصوصی شده است. الیوت قوانین خاص حاکم بر چگونگی شناسایی، پیشبینی و سرمایهگذاری بر اساس این الگوهای موجی را توضیح داد. این کتابها، مقالات، و نامهها در شاهکارهای آر. اِن. الیوت (R.N. Elliott’s Masterworks) جمعآوری شده و در سال 1994 به چاپ رسیدند. Elliott Wave International بزرگترین شرکت مستقل تحلیل مالی و پیشبینی بازار در جهان است که تحلیلها و پیشبینیهایش از آینده بازار را بر اساس مدل الیوت انجام میدهد. از نظر الیوت، این الگوها قطعیتی برای حرکات آینده قیمت نیستند بلکه میتوانند کمکی در تحلیل احتمالات عملکرد آینده بازار قلمداد شوند. این الگوها را میتوان در ارتباط با سایر انواع تحلیل تکنیکال، از جمله اندیکاتورهای تکنیکال، برای شناسایی فرصتهای خاص استفاده کرد. معاملهگران نیز ممکن است از ساختار موج الیوت بازار در یک بازه زمانی مشخص تفاسیر مختلفی داشته باشند.
نتیجه گیری :
نظریه امواج الیوت بیان میکند که به دلیل تکراری بودن بالا و پایین رفتن امواج، میتوان حرکات قیمت سهام را پیشبینی کرد. امواج الیوت از ۵ موج تشکیل میشوند. موج شماری الیوت، امواج را به دو دسته کلی تقسیم میکند. دسته اول موجهای جنبشی متشکل از ۵ موج و دسته دوم موجهای اصلاحی متشکل از ۳ موج هستند.